Japonya’ya yolunuz düşsün ya da düşmesin, hepiniz tatması gereken bir lezzeti mutfağımızdan içeri sokuyoruz. Birçok ad ile anılırken aynı zamanda birçok çeşidi bulunan noodle ‘’nam-ı değer ramen’’, Japonya topraklarında tıpkı eriştesi gibi kıvrımlı ama bir o kadar lezzetli bir yere sahip.
Özellikle Japonya’nın kuzey doğusunda yer alan Hanamaki ve Morioka adından söz ettiren wanko soba, küçük ahşap kaselerde sunulan erişte çorbasıdır. Bu çorba, toplumda yalnızca yemek olmakla kalmamış aynı zamanda adına festival düzenletecek kadar önemli hale gelmiştir. Bu bölgelerdeki köylerden ve şehirlerden gelen katılımcıların yer aldığı festivalde noodle yeme yarışması yapılmaktadır. En çok noodle yiyenin kazandığı yarışmanın yanı sıra en iyi noodle yapmaya çalışanların da yarıştığı bir festivaldir.
Çin kökenli bu yemeğin, Japonya topraklarına yolculuğu kültürel alışveriş ile olmuşsa da bu erişteli çorba, zaman içerisinde yerelleşmiş ve kendine has lezzetler üretmiştir. Bu lezzeti dünyanın dört bir yanına duyurabilmek adına TV programlarını, kültürel gezileri, animeleri, filmleri araç olarak kullanan Japonlar, bu girişimde başarılı olmuşlardır. Öyleki son zamanlarda ülkemizde‘’ramen – kutu noodle’’ ve ‘’ramen yapan restoranların’’ sayısındaki artış bunu kanıtlar niteliktedir.
Bu yemek kültürünü, ramen lezzetini dünyaya en güzel tanıtan araçlardan biri de hiç kuşkusuz Juzo İtami’nin 1985 yapımı Tampopo filmi olmuştur. Bir yemek komedisi olmaktan ziyade, insanların yemek kültürünü farklı şekillerde ve farklı deneyimlerle yaşamasını konu alan filmin başrolünde ise ramen lezzeti yer almakta. İç içe geçmiş birbirinin tamamlayıcı birkaç hikayeden oluşan film, 2011 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde düzenlenen tematik bir film etkinliğinde ‘’En İyi Yemek Filmi’’ olarak seçilmişti.
‘’Demek siz de film izliyorsunuz? – Ne yiyorsunuz?’’ sözleriyle başlayan ve bir ramen ustasının hikyesini konu alan kitabı hem okuyan hemde üzerine düşüne Gun ve Goro’nun acıkmasıyla soluğu ‘’Lai Lai’’ adındaki eski bir ramen dükkanında alırlar. Bir sorun vardır. Ramenci bir kadındır ve kocasını yeni kaybetmiştir. Nasıl iyi ramen yapacağını düşünen Tampopo adındaki kadının yardımını kovboy şapkalı Goro yetişir. Birlikte çıktıkları lezzet yolculuğunda ramen ustalığına uzanırken sokakları aşındırarak farklı lezzetleri ve tarifleri denerler. Bu sürecinde aralara sıkışan birçok farklı öyküye tanıklık ederiz. Bunların bazıları yemeği bir erotik araç haline getirirken bazıları ise sunum ve yeme üzerinden farklı kültürel deneyimlere kapa açar.
İştahınızı sonuna kadar zorlayacak Tampopo, sizleri noodle lezzetinin dünyasına davet ederken aynı zamanda Japonya’nın diğer lezzetlerini de, yemek yeme kültürünü de sizlerle buluşturuyor. Baştan uyarayım, izlerken sizde yemeğinizle filme eşlik edeceksiniz.
*Bu yazı ortak çalışma yaptığımız www.japonsinemasi.com adresinde yayınlamıştır.